Артэрыяльны ціск (АЦ) – гэта ціск, якi кроў аказвае на сценкі артэрый падчас яе цыркуляцыі па сасудах. Артэрыяльны ціск звычайна вымяраецца ў міліметрах ртутнага слупа (мм рт.) пры дапамозе танометра ў і складаецца з двух значэнняў: верхні (сісталічны) і ніжні (дыясталічны) ціск.
1. Верхнi (сісталічны) ціск адлюстроўвае ціск крыві на сценкі артэрый у момант скарачэння сэрца (сістолы), калі кроў выштурхваецца з сэрца ў артэрыі.
2. Ніжнi (дыясталічны) ціск адлюстроўвае ціск крыві на сценкі артэрый падчас паслаблення сэрца (дыясталы), калі сэрца напаўняецца крывёю перад наступным скарачэннем.
Нармальныя значэння артэрыяльнага ціску звычайна складаюць каля 120/80 мм рт.(сісталічны/дыясталічны). Аднак гэтыя значэнні могуць вар’іраваць у залежнасці ад узросту, полу, фізічнай актыўнасці і іншых фактараў.
Высокі артэрыяльны ціск (гіпертанія) можа быць звязана з рознымі захворваннямі і павялічвае магчымасць развіцця сардэчна-сасудзістых захворванняў, уключаючы інфаркт, інсульт і іншыя праблемы. Нізкі артэрыяльны ціск (гіпатанія) таксама можа быць прыкметай захворванняў або станаў, якія патрабуюць увагі.
Вымярэнне артэрыяльнага ціску з’яўляецца важнай часткай абследавання пацыентаў і кантролю іх стану, таму правільнае вызначэнне гэтага паказчыка мае вялікае значэнне для падтрымання здароўя.